Pri prolasku kroz tkivo, zračenje vrši jonizaciju atoma i molekula, koji tom prilikom mogu biti oštećeni, nakon čega prestaju sa obavljanjem bioloških funkcija.
Kako je voda najzastupljenije jedinjenje u telu, u interakciji sa zračenjem od vode nastaje OH grupa, koja je hemijski veoma aktivna i sposobna da menja i razara strukturu molekula u tkivima. Ponekad, zračenje može izazvati degenerativnu promenu na hromozomu, koja se potom prenosi na potomke koji nastaju deobom te ćelije. Ovakvo delovanje zračenja je kancerogeno. Na jonizujuće zračenje su najosetljivije ćelije koje se ubrzano razmnožavaju, ćelije reproduktivnih organa*, dok su najmanje osetljive ćelije koje se sporo razmnožavaju (mozak). Organizam je sposoban da popravi najveći deo štete nastao ozračivanjem, pod uslovom da doza zračenja nije bila prevelika i da se organizmu ostavi dovoljno vremena da izvrši popravke. Pa ipak neke anomalije uzrokovane zračenjem ostaju trajne.
Akutne posledice izlaganja zračenju dešavaju se pri izlaganju većim dozama, u kraćem vremenskom periodu. Tada u organizmu nastaju promene koje su praćene simptomima mučnine, povraćanja, dijareje itd. Za doze koje su nešto veće od 1 Sv, postoji mogućnost oporavka uz adekvatnu medicinsku negu. Ukoliko je doza premašila 10 Sv ishod je fatalan, bez obzira na medicinsku pomoć.
Stohastičke posledice se odnose na povećanje verovatnoće razvoja karcinoma usled izloženosti zračenju. Kako se karcinom koji nastaje prirodnim putem i onaj izazvan zračenjem, ne mogu razlikovati, do izloženosti manjoj od 100 mSv (odjednom) ne može se utvrditi porast verovatnoće razvoja karcinoma. Za dozu od 100 mSv je utvrđeno da doprinosi 5% povećanju verovatnoće od razvoja karcinoma. Za svaku veću dozu raste i procenat rizika.
Izloženost zračenju
Izloženost zračenju je u velikoj meri van naše kontrole, jer postoji obilje prirodnih izvora zračenja koja ne možemo kontrolisati. Izloženost zračenju možemo smanjiti kontrolom medicinskog izlaganja zračenju, poseblo CT i PET-CT skeniranju.
Tipične doze zračenja
