Kretanje

Kretanje je promena položaja tela u odnosu na neko drugo telo, tako da je svako kretanje relativno.

Veličine za opisivanje mehaničkog kretanja

Kinematika je oblast fizike koja proučava svojstva kretanja, bez ulaženja u problematiku čime je kretanje izazvano. Ona beleži i povezuje veličine kojima se kretanje može opisati. Dinamika, sa druge strane, upravo proučava uzroke kretanja.

Položaj tela, kao i promenu položaja tela, utvrđujemo tako što poredimo položaj tela koje pratimo i nekog drugog tela. Upravo činjenica da položaj tela moramo iskazati u odnosu na neko unapred određeno telo, uvodi pojam relativnosti u fiziku. Reč “relativno” doslovce znači u odnosu na nešto.

Svako kretanje je relativno. Telo se kreće ako menja položaj u odnosu na neko referentno telo.

Referentno telo bi trebalo da miruje, da se ne kreće. Ali s obzirom da se sve u prirodi kreće, traženje tela koje miruje je stvar dogovora. Zato za referentno telo biramo ono telo koje relativno miruje – miruje u odnosu na sva ostala tela, koja su nam u toj situaciji bitna.

Za grafički prikaz položaja tela koristimo Dekartov pravougli koordinatni sistem. Položaj svake tačke u koordinatnom sistemu je određen njenim najkraćim udaljenostima od x odnosno y ose. Ove udaljenosti se beleže uz oznaku tačke, a nazivaju se koordinate.

Vektor, čiji početak se nalazi u koordinatnom početku, a kraj u tački u kojoj se nalazi telo, naziva se vektor položaja $\overrightarrow{r}$.

Svaku promenu položaja tela, ma koliko ona bila minimalna, opisujemo vektorom, koji počinje u tački u kojoj se nalazio početni položaj tela, a završava u tački koja predstavlja konačni položaj tela, posle pomeranja. Taj vektor se naziva pomak i najčešće se označava kao $\mathrm{\Delta }\overrightarrow{r}$.

Pomak iskazuje za koliko, u kom pravcu i smeru se telo pomerilo.

Kada saberemo dužine svih pomaka koje telo izvrši tokom kretanja, dobijamo novu veličinu, koja predstavlja bitno svojstvo kretanja – pređeni put. Pređeni put nije vektor, pređeni put je skalar i predstavlja dužinu puta koji telo pređe, izraženu u metrima, a najčešće se obeležava slovom s.

Pređeni put iskazuje brojnu vrednost dužine puta, koji telo pređe.

Sve što opažamo i merimo dešava se u nekom intervalu vremena, koje takođe moramo izmeriti, pri čemu izmereno vreme obeležavamo malim slovom t.